Blottery, flankery, reformulacje… Te słowa brzmią dla Ciebie jak tajemnicze zaklęcia? Perfumowy słowniczek dla początkujących powstał właśnie z myślą o Tobie.
W słowniczku starałam się zebrać i wyjaśnić terminy związane z perfumami, które mogą wydawać się niezrozumiałe lub mylące dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z perfumami. Zwroty, które padają w recenzjach, rozmowach o zapachach czy w social mediach. Podstawowe definicje, które warto znać, by lepiej poruszać się w świecie perfum. Mam nadzieję, że opisałam je w prosty, przystępny sposób. Jeśli jednak masz jakieś pytania, czegoś nie rozumiesz — nie krępuj się, napisz. Postaram się na nie odpowiedzieć i rozwiać Twoje wątpliwości.
Wiesz jak nazywa się ten papierek, na którym testuje się perfumy?
A
Aldehydy to związki organiczne, posiadające grupę aldehydową… Cokolwiek to znaczy. Aldehydy to substancje, które mogą pachnieć różnie. Perfumami aldehydowymi najczęściej określa się jednak perfumy świeże, chłodne, mydlane. Przykłady: Chanel No. 5, Guerlain Après L’Ondée.
Aplikacja to po prostu nałożenie perfum na skórę. Często mówi się o aplikacji miejscowej, czyli w jednym miejscu na ciele – najczęściej chodzi o nadgarstek, lub o aplikacji globalnej – czyli tak, jak najczęściej nosi się na sobie perfumy, to znaczy w kilku punktach na ciele, np. za uszami, u podstawy szyi i na nadgarstkach.
Attar (ittar) to naturalny olejek eteryczny pochodzenia roślinnego. W tłumaczeniu z języka arabskiego „attar” znaczy „zapach”.
B
Blotter to ten kawałek papieru, na którym testuje się perfumy.
D
Dekant (odlewka) to kilka, kilkanaście lub kilkadziesiąt mililitrów oryginalnych perfum przelanych do nieoryginalnego naczynia, np. czystej buteleczki z atomizerem. To taka próbka perfum, ale zwykle trochę większa.
F
Factice (factis, faktis) to, krótko mówiąc, atrapa perfum. Pełni funkcję dekoracyjną (np. w sklepowej witrynie), zwykle jest większy od standardowego flakonika.
Flanker to druga lub kolejna odmiana danego zapachu. Przykład: Yves Saint Laurent Black Opium to flanker Yves Saint Laurent Opium. Z kolei Yves Saint Laurent Opium to kompozycja pillarowa (inaczej filarowa, z ang. pillar).
Fougére to grupa perfum, które bazują na akordzie paproci tradycyjnie zbudowanym z lawendy, mchu dębowego i kumaryny. Klasyczny, męski aromat. Przykłady: Houbigant Fougére Royale, Brut Parfums Prestige Brut, Dolce & Gabbana Pour Homme.
G
Gourmand to grupa perfum, które pachną… smacznie, najczęściej słodko. Przywodzą na myśl skojarzenia z deserami – z czekoladą, z karmelem, z waniliowymi lodami itd. Przykłady: Thierry Mugler Angel (sprawca zamieszania), Lancome La Vie Est Belle czy Jimmy Choo edp.
K
Koncentracja to procentowa zawartość kompozycji zapachowej w stężonym alkoholu. Zawartość perfum w perfumach, mówiąc potocznie. Wyróżnia się następujące koncentracje:
– ekstrakt perfum (extrait de parfum, ext), zawierające 15-30% kompozycji zapachowej,
– woda perfumowana (eau de parfum, edp), zawierająca 8-15% kompozycji zapachowej,
– woda toaletowa (eau de toilette, edt), zawierająca 4-8% kompozycji zapachowej,
– woda kolońska (eau de cologne, edc), zawierająca 3-5% kompozycji zapachowej.
Trwałość perfum to pojęcie jasne i zrozumiałe. To, jak mocno wyczuwalne są dane perfumy również ma swoją nazwę.
M
Mainstream (zob. Perfumy mainstreamowe)
N
Nisza (zob. Perfumy niszowe)
Nos, czyli perfumiarz. Osoba, która tworzy kompozycję zapachową.
O
Odlewka (zob. Dekant)
P
Perfumy celebryckie, czyli perfumy sygnowane nazwiskiem gwiazdy. Zdarza się, że znane osoby biorą czynny udział w tworzeniu zapachu, pod którym się podpisują (np. Anja Rubik współtworzyła zapach Original), często jednak tylko użyczają swojego nazwiska.
Perfumy mainstreamowe (mainstream), czyli perfumy popularne. Zapachy dużych, dobrze rozpoznawalnych marek, wchodzących w skład portfolio największych koncernów kosmetycznych. Łatwo dostępne w perfumeriach sieciowych. Przykłady: perfumy Calvin Klein, Trussardi, Jimmy Choo i wiele, wiele innych.
Perfumy niszowe (nisza) to perfumy mniej znanych, mniej popularnych marek. Często produkowane przez niewielkie firmy lub przez rzemieślników. Są trudniej dostępne niż perfumy popularne, najczęściej ich cena jest też wyższa, za to kompozycje bywają o wiele odważniejsze – gratka dla indywidualistów. Co ciekawe, ostatnio koncerny kosmetyczne zainteresowały się niszowymi markami perfum. Przykładowo koncern Esteē Lauder Companies wzbogacił niedawno swój portfel marek o Atelier Cologne.
Perfumy wycofane, czyli perfumy, które nie są już produkowane.
Pillar (filar), inaczej kompozycja pillarowa, czyli pierwsza w danej rodzinie, jak np. Yves Saint Laurent Opium. Yves Saint Laurent Black Opium to flanker.
Piramida zapachowa to struktura kompozycji zapachowej. Tworzą ją:
– nuty głowy (substancje, które uwalniają się najszybciej, wyczuwalne do kilku-kilkunastu minut od aplikacji; otwarcie kompozycji, często mocno odmienne od kolejnych jej etapów),
– nuty serca (substancje uwalniające się w średnim tempie, wyczuwalne po kilku-kilkunastu minutach od aplikacji; składniki decydujące o charakterze zapachu),
– nuty bazy, zwanej też podstawą (substancje, które uwalniają się najwolniej i są wyczuwalne najdłużej, przez kilka godzin; pojawiają się po co najmniej 20 minutach od aplikacji; finalna forma kompozycji).
Projekcja to inaczej siła rażenia zapachu. Perfumy o dużej projekcji to te, które dobrze wyczuwalne są z dużej odległości. Perfumy o małej projekcji (tzw. bliskoskórne) to te, które czuć dobrze dopiero z bliska.
Czy testery perfum pachną inaczej od zwykłych perfum?
R
Reformulacja to zmiana receptury perfum. Niestety, zwykle zmiana składników w rezultacie zmienia sam zapach.
Rozbiórka to wspólny zakup perfum. Inicjator akcji robi zapisy chętnych i zbiera fundusze od współtowarzyszy transakcji, w końcu kupuje wybrany flakon i sporządza dekanty dla zadeklarowanych wcześniej chętnych. Niejako w nagrodę za fatygę, zatrzymuje oryginalną buteleczkę dla siebie.
S
Scentie (zob. Smellfie)
Scent of the day (zob. Zapach dnia)
Scent of the night (zob. Zapach wieczoru)
Smellfie (scentie) to selfie z perfumami.
Signature scent, czyli zapachowy podpis. Perfumy, które są wizytówką danej osoby. Temat rzeka, więcej przeczytasz w tym wpisie.
Skin scent, czyli zapach, który przypomina i podkreśla naturalny zapach skóry. „Moja skóra, ale lepsza”.
Szypr to zapach z grupy perfum, w których główny akord budują mech dębowy, bergamota i labdanum. Kiedyś zapachy szyprowe były bardziej zielone i wytrawne, współcześnie nabierają słodszego charakteru w połączeniu z kwiatami i owocami. Przykłady: Dior Miss Dior, Clinique Aromatics Elixir, Sisley Soir de Lune.
T
Tester to buteleczka perfum, która ma służyć klientom perfumerii do zapoznania się z zapachem. Testery można kupić w perfumeriach internetowych, są nieco tańsze od standardowych flakonów. Zapach niczym się nie różni od zwykłych perfum (trwałością i mocą też nie), ale opakowanie jest trochę inne – zwykle buteleczka zapakowana jest w kartonik zastępczy, ma niewielki napis Tester lub Demonstration, czasem nie ma korka.
Z
Zapach dnia (scent of the day, SOTD), czyli perfumy, które nosi się danego dnia.
Zapach wieczoru (scent of the night, SOTN), czyli perfumy, które nosi się danego wieczoru.
Jeśli w słowniczku brakuje jakiegoś perfumowego terminu, który Twoim zdaniem jest ważny dla początkujących miłośników perfum, daj znać w komentarzu!